
Bal Alm. Honig, Fr. Miel, İng. Honey. Bal arısının (Apis mellifica) çiçek  nektarlarından (balözü bezleri) topladığı özsu içindeki sakkarozun, arının  midesinde değişme (invesiryonu) ile husule gelen madde. Bir kovanda bulunan üç  cins arıdan işçi arılar petekleri bal ile doldururlar ve gözlerinin üstünü  balmumu ile örterler. Sonbaharda kovandan alınan peteklerdeki bal, ya ısıtılarak  (eritilmiş bal) veya sıkılarak yahut da santrüfüj ile (süzme bal) elde  edilir.
Açık sarıdan kırmızımsı sarıya kadar değişen renkte, kendine has  özel kokuda, tatlı lezzetli, koyu şurup kıvamında bir sıvıdır. Tazeyken şeffaf  olduğu halde zamanla içinde glikoz kristalleri teşekkül ederek yoğun bir hal  alır.
% 62-83 kadar şeker ihtiva eder. Bunun yanında bir miktar sakkaroz  ile dekstrin de vardır.
Kullanılışı: İhtiva ettiği maddelerden ve  vitaminlerden dolayı besleyici olarak kullanılır. Bilhassa çocuklarda yumuşatıcı  bir tesiri vardır. Mideyi ve gözleri kuvvetlendirir, balgamı keser, boğaz  ağrılarına iyi gelir. Bal bütün hastalıkların ilacıdır. Hadis-i şerifte;  “Ölümden başka her derde şifadır”, “Üç şey bedeni besler: Güzel koku, yumuşak  kumaştan güzel elbise ve bal yemek.” buyuruldu. Balda yetmiş peygamberin duası  vardır.
Bel ağrıları için petekli baldan 100 gr, erimiş iç yağı ile bir  havanda dövülüp bele sarılırsa ve böylece üç gün devam edilirse ağrıdan eser  kalmaz.
Akıl ve fikre fevkalade kuvvet verir.
Ilık suda şerbet  yapılıp içilirse kuvvetli müshil tesiri yapar.
Kanı temizler, deveranı  kolaylaştırır.
Kalp çarpıntılarını önler.
Mideye ferahlık verir.  Halbuki şeker mideyi kızdırır.
Sıcak içilirse yedi dakikada, soğuk  içilirse yirmi dakikada kana karışır.
Hazım için kat’i devadır. Karbonata  lüzum yoktur. Karbonat mide için zararlıdır.
Kansızlar için kan  deposudur.
Kemik hastalığı için kat’i devadır.
Asabı bozulanların  ve uykusuzların asabını teskin eder.
Süt ile bal bol sulandırılıp  içilirse şeritleri öldürür.
Ilık bir beze sürülüp boğaza sarılırsa boğaz  ve gırtlak ağrıları derhal kesilir.
Bir miktar bal sirke ile karıştırılıp  ağız çalkalanırsa ağızda koku kalmaz.
Karın ağrılarını keser.
Bal  arısının iğnesi romatizmaya devadır. Romatizmalı uzvu ara sıra iğneletmek  faydalıdır.
Yatağını ıslatan çocuklara bal yedirilmelidir. Islatma  kesilir.
Kaynatılmış olan ada çayına biraz sirke, biraz da bal  karıştırılarak gargara edilirse, boğaz anjinini tedavi eder. Bademcikler iyi  olur.
100 gramı 304 kalori içeren bal, hamileler, soğuk havada dışarıda  çalışanlar, sporcular ve emzikli anneler için de eşsiz bir enerji ve besin  kaynağı. 100 gram bal, 82,3 gram karbonhidrat, 0.3 gram protein, 5 miligram  kalsiyum, 6 miligram fosfor, 0,5 miligram demir, 51 miligram potasyum, 0,04  miligram vitamin B2, 1 miligram vitamin C ve 0.3 miligram niasin  içeriyor.
Ancak sahte bal, doğal balda olması gereken özellikleri  taşımıyor. Bal denilince anımsanan doğal baldır ve bu bal bozulmaz. Kristalleşme  ile şekerlenme karıştırılmamalıdır. Kristalleşen bal rahatlıkla tüketilebilir.  Kristalleşen bal, tenekesi ya da kavanozu ile ılık suda bekletilerek doğal  görünümüne kavuşturulabilir.
ansiklopedi.turkcebilgi.com












0 yorum:
Yorum Gönder